Παλαιωμένο τσίπουρο, 0.5L, αλκοόλ 40%.

Θεσσαλία.

Σπάνιο και φίνο παλαιωμένο απόσταγμα που κατάφερε να μεταμορφώσει ένα «ταπεινό» προϊόν της ελληνικής γης, σε ένα εξαίρετο «ποτό του κόσμου». Παράγεται από στέμφυλα της ποικιλίας μαύρου μοσχάτου, ωριμάζει αργά και παλαιώνει σε δρύινα βαρέλια.

___ 

Εντυπωσιακό στην όψη, παρουσιάζεται χαλκόχρωμο με χρυσαφένιες ανταύγειες. Στη μύτη διακρίνεται για την αρωματική συμπύκνωση και την πολυπλοκότητά του. «Γλυκά» αρώματα ανθέων, μελιού, εσπεριδοειδών όπως το περγαμόντο και η φλούδα πορτοκαλιού, συνδυάζονται με νότες αποξηραμένων φρούτων όπως τα βερίκοκα, τα δαμάσκηνα και οι σταφίδες, ενώ έντονη είναι η παρουσία μπαχαρικών, βανίλιας, καπνού, κέδρου και μόκας.

Στο στόμα είναι θερμό και μεστό και χαρακτηρίζεται για τον ισορροπημένο γευστικό του πλούτο και το άρωμα στόματος μεγάλης έντασης και εξέλιξης. Η επίγευση είναι μακριά και αφήνει ευχάριστη αρωματική αίσθηση, με τις συνιστώσες του σταφυλιού και του βαρελιού να δημιουργούν ένα αρμονικό σύνολο με ιδιαίτερη προσωπικότητα.

Πίνεται σκέτο ή με λίγο πάγο και συνοδεύει καπνιστές λιχουδιές, ξηρούς καρπούς, ξηρά φρούτα, γλυκά, σοκολάτες και φυσικά, ένα αρωματικό …πούρο!

___ 

Η «Α. Θ.ΚΑΡΑΘΑΝΟΣ (Púro Karathanos-Artisan Spirits) βρίσκεται στο Παλιούρι Καρδίτσας, στους πρόποδες των θεσσαλικών Αγράφων. Είναι η πιο νέα και πιο μικρή ελληνική επιχείρηση παραγωγής αποσταγμένων αλκοολούχων ποτών. 

Τα οικογενειακά αμπέλια της, καλλιεργούνταν για πάνω από έναν αιώνα για την ετήσια οικιακή παραγωγή κρασιού και τσίπουρου στον παραδοσιακό οικογενειακό άμβυκα. Η έκταση που καλλιεργείται είναι πάνω από 100 ιδιόκτητα στρέμματα με παλιούς οικογενειακούς αμπελώνες, αλλά και νέους, που φυτεύτηκαν πρόσφατα, ενώ είναι σε εξέλιξη νέες φυτεύσεις αμπελώνων βιολογικής καλλιέργειας.

Η καλλιέργεια όλων των αμπελώνων, γίνεται με φυσικές μεθόδους χωρίς τη χρήση χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων. Η βιολογική αμπελουργία δεν αποτελεί μόνο μέσο καλλιέργειας αλλά και φιλοσοφία, όσον αφορά στον τρόπο παραγωγής και διαχείρισης των αμπελώνων, αλλά και των υπόλοιπων καλλιεργειών, όπως τα σιτηρά, που επίσης παράγει. Η πιστοποίηση της βιολογικής καλλιέργειας γίνεται από την εταιρία ΔΗΩ.

_ _ _ 

Πολλά από τα τσίπουρα που παρήγαγαν έμπαιναν σε ξύλινα βαρέλια (κυρίως δρύινα) και έπαιρναν το χαρακτηριστικό χρώμα και άρωμα των παλαιωμένων αποσταγμάτων, πολύ πριν εφαρμοστεί -το 1989- στην Ελλάδα η νομοθεσία για την εμφιάλωση και αργότερα για την παλαίωση του τσίπουρου.

Η Θεσσαλία έχει ιδιαίτερη παράδοση στην απόσταξη και στη δημιουργία παραδοσιακών προϊόντων όπως το τσίπουρο. Στις πλαγιές των Θεσσαλικών Αγράφων, λόγω της αυτονομίας από τους Τούρκους με τη συνθήκη του Ταμασίου το 1525 και την ύπαρξη κοιτασμάτων χαλκού, ξεκίνησε η μεγάλη παράδοση των Αγραφιωτών στην τέχνη της κατασκευής καζανιών και στη δημιουργία αμβύκων απόσταξης. Επίσης, διαδόθηκε ιδιαίτερα η αμπελοκαλλιέργεια και η παραγωγή κρασιού.

Η αδυναμία διάθεσής τους όμως λόγω του αποκλεισμού τους στα δυσπρόσιτα βουνά και η απουσία δρόμων και πρόσβασης σε λιμάνια, έκανε τους πολυάριθμους κατοίκους να αποστάζουν τα κρασιά τους για να διατηρηθούν, αναπτύσσοντας έτσι την τέχνη της απόσταξης.

Στους επόμενους αιώνες οι τεχνίτες χαλκουργοί Αγραφιώτες άρχισαν να κατεβαίνουν στις θεσσαλικές πόλεις και μετανάστευσαν στη Θεσσαλονίκη και στη Κωνσταντινούπολη, όπου ήταν οι πλέον περιζήτητοι για τη δημιουργία καζανιών απόσταξης. 

Η αμπελουργική ζώνη Δαφνοσπηλιάς-Παλιουρίου με βασική ποικιλία το τοπικό Μαύρο Μοσχάτο -μια έντονα αρωματική, μικρόρωγη και αραιόρωγη κατάμαυρη ποικιλία- είναι για πάνω από ένα αιώνα η κύρια αμπελουργική περιοχή του νομού Καρδίτσας για την παραγωγή τσίπουρου και μαζί με τη γειτονική ζώνη του Μεσενικόλα και των άλλων αγραφιώτικων χωριών αποτελούν τον ιστορικό αμπελώνα των πλαγιών των Αγράφων.

Οι παλιοί Αγραφιώτες τεχνίτες της απόσταξης, «πούρο» λέγαν τον «πόρο», το πέρασμα του σωλήνα, (το τόξο ή λουλά) από όπου η καρδιά του υγροποιημένου αρωματικού ατμού έσταζε στάλα – στάλα. Άλλωστε, από τη λέξη οξύ (στενό) και πούρο (πόρος – πέρασμα) προέρχεται ή λέξη οξύ-πουρο κι απ’ αυτή το τσίπουρο, όπως διαβάζουμε σε αγιορείτικα σημειώματα.